De reactiesnelheid wordt beïnvloed door een aantal factoren: temperatuur, concentraties, oppervlak (bij vaste stof), soort stof, (uv-) licht. Een aantal van deze inlvoeden is te begrijpen met het "botsingsmodel". Dat wil zeggen: een reactie kan alleen gebeuren als de deeltjes met elkaar botsen. Met hogere temperatuur zijn er meer botsingen en zijn de botsingen ook krachtiger, energierijker.
In de animatie reactiesnelheid kun je spelen met de temperatuur en het aantal deeltjes.
Belangrijk is dus de temperatuur. Moleculen moeten namelijk een energiedrempel over om nieuwe moleculen te vormen. Op de plek van de energiedrempel bevinden de deeltjes zich in de overgangstoestand. De energiedrempel zelf noemen we: activeringsenergie. Als je de temperatuur verhoogt hebben meer deeltjes energie genoeg om de drempel te passeren.
Nogmaals uitgelegd in een youtube filmpje 'activeringsenergie'.
Uitleg is in het Engels. Voor de zekerheid een paar vertaalde termen:
| reaction rate > | reactiesnelheid | collission > | botsing |
| transition state > | overgangstoestand | to decrease > | afnemen |
| activated complex > | geactiveerd complex | to increase > | toenemen |
| activation energy > | activeringsenergie | heat released > | vrijkomende warmte |
Elke chemische reactie verloopt totdat er evenwicht is. Dit wil zeggen dat de reactie dan heen even snel verloopt als de reactie terug. Ligt het evenwicht heel sterk rechts dan noemen we de reactie aflopend. Ligt hij heel sterk links dan zeggen we dat de reactie niet verloopt. Bij elk evenwicht hoort een evenwichtsconstante, een concentratiebreuk en een evenwichtsvoorwaarde:
Principe van de kleinste dwang
Chemisch evenwicht is een belangrijk onderwerp. Voor de sterkte van zuren en basen, de oplosbaarheid van zouten, de stabiliteit van complexen enzovoort. Je kunt er mee rekenen, soms is dat ook nodig maar je kunt het gedrag van een evenwicht ook voorspellen met het principe van de kleinste dwang. Ook wel: principe van 't Hoff en Le Chatelier. Dat principe is: als je op een evenwicht invloed uitoefent dan reageert het evenwicht zó dat deze invloed verminderd wordt.
Voor een geanimeerde uitleg - in English I'm afraid - klik hier .
En verder ...