Chromatografie gaat over scheidingstechnieken. Door de scheidingsvariabelen nauwkeurig te meten kun je stoffen identificeren en kwantificeren. Bekend is natuurlijk papierchromatografie en dunne-laagchromatografie. Meestal afgekort tot TLC van: 'Thin Layer Chromatography' of HPTLC van 'High Performance Thin Layer Chromatography'.

Bij TLC meten we de loopafstand van de component en de loopafstand van de mobiele fase (eluens). Je berekent de Rf-waarde. Dat wil zeggen: loopafstand component gedeeld door loopafstand eluens.

Andere vormen van chromatografie zijn gaschromatografie en hoge druk vloeistofchromatografie. Dit zijn instrumentele technieken. Zo belangrijk dat daar aparte hoofdstukken aan gewijd zijn. Bij deze instrumentele technieken meten we niet de afstand maar de tijd.

In de animatie gaan we uit van een gaschromatograaf.

Het monster wordt geïnjecteerd en door de kolom gevoerd. In de kolom worden de componenten van elkaar gescheiden. Een detector "ziet" de verschillende componenten langskomen en geeft een signaal.

 

Je meet: retentietijd

  • brutoretentietijd component
    tR de tijd die de elutie duurt
  • tijd onvertraagde component (oplosmiddel)
    tM de tijd die de mobiele fase nodig heeft

Je berekent:

  • nettoretentietijd
    t'R dat is de tijd die de component in of op de stationaire fase doorbrengt.
  • relatieve retentie
    r  dat is de verhouding tussen twee nettoretentietijden, bijvoorbeel van een component en een interne standaard.

En verder kunnen we een hele reeks aan variabelen afleiden die de kwaliteit van de scheiding of van het instrument beschrijven.

Schotelgetal (N)

Het schotelgetal is een dergelijke variabele. Hoe goed een scheidingskolom stoffen van elkaar kan scheiden hangt af van de kolomlengte en de snelheid van het eluens. Hoe vaker tijdens de reis door de kolom evenwicht is tussen de concentratie in de stationaire fase en mobiele fase, des te beter de scheiding. Dit aantal evenwichten wordt uitgedrukt in het schotelgetal. Dit is voor een chromatografiekolom een theoretische waarde. Je berekent N met de formule hieronder.

Het begrip schotelgetal komt uit de destillatietechniek. Bij aardoliedestillatie zijn er echte schotels in een destillatiekolom. Op elke schotel  is er evenwicht tussen vloeistof en damp.


Test hoofdstuk 18

Kruiswoord hoofdstuk 18

Antwoorden opg h18